In de successiewet zijn regelingen opgenomen die bedrijfsoverdrachten tijdens leven of bij overlijden deels vrijstellen van schenk- of erfbelasting. Deze bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) biedt ondernemers de mogelijkheid om hun bedrijf over te dragen zonder dat hun opvolgers direct geconfronteerd worden met hoge belastingen. Per 1 januari 2025 worden echter enkele belangrijke wijzigingen doorgevoerd die van invloed kunnen zijn op de toepassing van deze regeling.

Versobering van de Bedrijfsopvolgingsregeling

Een van de bestaande beperkingen van de BOR was dat deze niet van toepassing was als er binnen de onderneming structureel overtollige liquide middelen of beleggingen aanwezig waren die niet tot het ondernemingsvermogen behoorden. Dit betekent dat de overdracht van dergelijke zaken niet viel onder de vrijstelling van schenk- of erfbelasting. Vanaf 1 januari 2025 wordt deze beperking nog verder uitgebreid.

Beperking van Bedrijfsmiddelen tot het Keuzevermogen

Momenteel kunnen bedrijfsmiddelen die deels voor privé- en deels voor bedrijfsdoeleinden worden gebruikt (keuzevermogen), worden aangemerkt als ondernemingsvermogen en dus onder de BOR vallen. Vanaf 2025 kan een bedrijfsmiddel echter alleen nog onder de BOR vallen als het ook daadwerkelijk voor bedrijfsdoeleinden wordt gebruikt. Dit heeft tot doel te voorkomen dat bijvoorbeeld een auto of onroerend goed met hoge waarde als ondernemingsvermogen wordt aangemerkt.

Het is in de praktijk vaak lastig om vast te stellen of een bedrijfsmiddel zakelijk dan wel voor andere doeleinden wordt gebruikt. Daarom geldt deze maatregel alleen voor bedrijfsmiddelen met een waarde van meer dan € 100.000 en die voor meer dan 10% privé worden gebruikt. De toetsing van dit percentage gebeurt op basis van de aard van de onderneming, het langdurige gebruik en de bestemming van het bedrijfsmiddel.

Beperking van Onroerende Zaken die Extern Worden Verhuurd

Onroerende zaken die langdurig aan derden worden verhuurd, worden vanaf 2025 tot het beleggingsvermogen gerekend en vallen dus niet meer onder de BOR. Voor deze classificatie worden twee tests toegepast: de feitelijkgebruiktoets en de oogmerktoets. De feitelijkgebruiktoets kijkt naar wie het onroerend goed feitelijk gebruikt op het moment van de bedrijfsovername, terwijl de oogmerktoets bekijkt waarvoor de zaken bestemd zijn.

Een onroerende zaak die in afwachting van projectontwikkeling of verkoop ter beschikking is gesteld aan een andere partij, wordt op basis van de feitelijkgebruiktoets als beleggingsvermogen beschouwd. Evenzo wordt een onroerend goed dat leegstaat en niet voor actieve ondernemingsactiviteiten wordt gebruikt, op basis van de oogmerktoets als beleggingsvermogen geclassificeerd.

Mogelijke Verdere Versobering vanaf 2026

Per 1 januari 2026 overweegt het kabinet om speciale aandelen (tracking stocks) uit te sluiten van de toepassing van de BOR. Deze speciale aandelen worden vaak gebruikt om verschillen in eigendom van bijvoorbeeld onroerend goed tussen aandeelhouders te regelen. Als er in het verleden al is gekozen voor speciale aandelen, kan een mogelijke oplossing zijn dat een BV die dergelijke aandelen bezit, uiterlijk 1 januari 2027 moet worden gesplitst, zodat alleen gewone aandelen overblijven.

Overdracht van Ondernemingen met de Bedrijfsopvolgingsregeling

Wilt u uw onderneming overdragen en daarbij gebruikmaken van de BOR? Het is essentieel om vooraf zorgvuldig te beoordelen welke bedrijfsmiddelen die tot het keuzevermogen behoren of onroerende zaken die aan derden worden verhuurd, als ondernemingsvermogen kunnen worden aangemerkt. Het verschilt per situatie of er sprake is van ondernemingsvermogen. Door tijdig maatregelen te nemen, kunt u mogelijk schenk- en erfbelasting voorkomen.

Conclusie

De voorgestelde wijzigingen in de bedrijfsopvolgingsregeling vanaf 2025 en de mogelijke verdere versobering vanaf 2026 hebben aanzienlijke gevolgen voor ondernemers die een bedrijfsoverdracht overwegen. Het is raadzaam om tijdig fiscaal advies in te winnen om de impact van deze wijzigingen op uw specifieke situatie te begrijpen en passende maatregelen te nemen.

Wilt u meer weten over schenk- en erfbelasting en hoe de bedrijfsopvolgingsregeling u kan beïnvloeden? Neem contact met ons op voor deskundig advies en begeleiding.